Słodki kalejdoskop
Z raportu SACN Carbonhydres and Health Report przygotowanego przez Scientific Advisory Committee on Nutrition (Naukowego Komitetu Doradczego ds. Żywienia) wynika, że spożywamy więcej cukru, niż jesteśmy w stanie spalić , czego efektem jest odkładanie tkanki tłuszczowej, niebezpieczny wzrost cholesterolu, a także próchnica, szczególnie widoczna u dzieci – które często dostają słodką przekąskę jako nagrodę za dobre zachowanie lub pozytywne wyniki w nauce. Pozostaje pytanie: czym słodzić bezpiecznie? Czy istnieje zdrowy cukier? Słodkie tajemnice na jego temat zdradziła nam Justyna Pląskowska z Akademii Kulinarnej Whirlpool we Wrocławiu.
Biały cukier, to węglowodan prosty. W 100g produktu znajduje się prawie 390kcal. Sacharoza, czyli biała, krystaliczna substancja rafinowana nie posiada witamin ani minerałów, a w dodatku tłumi działanie układu odpornościowego i zmusza trzustkę do wydzielania nadmiernych ilości insuliny, która jest niezbędna do rozłożenia cukru. Odpowiada również za choroby cywilizacyjne takie jak cukrzyca czy infekcja drożdżycowa, a także próchnica u dzieci i nieprawidłowe działanie mięśnia sercowego. Poniżej przedstawiamy cukrzany elementarz, w którym Justyna Pląskowska przybliżyła wady i zalety substancji słodzących. Będzie pomocą w wyborach jakich musimy dokonać przy sklepowej półce, gdy najdzie nas ochota „na coś słodkiego”.
• Cukier brązowy – tak jak jego biały odpowiednik, powstał z melasy i jest produktem przetworzonym. Nie został jednak poddany procesowi oczyszczania koloru, dzięki czemu jest bogaty we wszystkie składniki odżywcze zawarte w roślinie, z której pochodzi i nie zawiera sztucznych substancji. Justyna Pląskowska przestrzega jednak, by stojąc przy sklepowej półce czytać uważnie etykiety, ponieważ czasami producenci sztucznie barwią karmelem, pozbawiony wartości odżywczych, biały cukier.
• Cukier trzcinowy – znany od starożytności i spożywany jako produkt stały, oraz płynny (surowy sok z trzciny). Przypisuje mu się właściwości bakteriobójcze, przeciwbólowe, wykrztuśne oraz mówi się, że jest doskonałym antidotum na rany i oparzenia. Jego wadą jest fakt, że jest to produkt przetworzony, ale zawiera żelazo i magnez, czyli dwa najbardziej pożądane minerały.
• Ksylitol – to cukier brzozowy, który pozyskuje się z kory i ma naturalnie biały kolor. Posiada wiele zalet: jest bezpieczny dla diabetyków, zapobiega próchnicy, a także ma właściwości antybakteryjne. Nie nadaje się jednak do pieczenia, czy gotowania – dlatego można go spożywać jedynie w surowej wersji. Nie powinno się go również stosować w większych ilościach, ze względu na działanie przeczyszczające ani podawać dzieciom.
• Cukier palmowy – o specyficznym smaku. Większość konsumentów uważa go za „mniej słodki” od pozostałych. Justyna Pląskowska z Akademii Kulinarnej Whirlpool poleca kupować ten produkt w postaci stałych, dużych kawałków, ponieważ tylko wtedy mamy pewność, że nie zostały dodane do niego sztuczne dodatki. Produkt jest całkowicie zdrowy.
• Syrop klonowy – produkt narodowy Kanady, zwany potocznie „złotem w płynie” jest bogaty w sole mineralne, kwas foliowy oraz witaminy z grupy B, jest także uważany za afrodyzjak.
• Miód – naturalnie przetworzony, zawierający minerały, enzymy oraz składniki odżywcze, które są doskonale przyswajalne przez ludzki organizm. Posiada działanie antybakteryjnie i przeciwzapalnie, a także wspomaga leczenie górnych i dolnych dróg oddechowych. Najlepiej spożywać go na surowo, ponieważ podgrzany powyżej temperatury 52°C zostaje całkowicie pozbawiony wartości odżywczych. jego minusem jest spora ilość kalorii na 100 g
• Syrop z agawy – pozyskiwany ze specjalnych rodzajów kaktusa. Produkt jest bogaty w błonnik – w smaku przypomina miód, ale jest od niego czterokrotnie mniej kaloryczny. Agawa zawiera również inulinę, która tworzy ochronę flory bakteryjnej przewodu jelitowego. Jest produktem przetworzonym.
• Stewia – całkowicie naturalna, jednocześnie od 150 do 300 razy słodsza od cukru, praktycznie bezkaloryczna. Zawiera minerały takie jak: magnez, wapń, cynk, chrom, żelazo oraz witaminy z grupy B i C. Należy spożywać tylko zielone bądź brązowe ekstrakty lub proszki z liści stewii, a unikać przejrzystych wyciągów i białych proszków, które zostały silnie przetworzone i pozbawione cennych składników odżywczych.
• Słodziki syntetyczne – nie zawierają kalorii, nie wywołują próchnicy, ale zawierają duże ilości aspartamu i acesulfam K, przez co wielu lekarzy przypisuje im działanie nowotworowe i zaburzenia neurologiczne. Nawet po wypiciu jednego litra napoju zawierającego ową substancję, mogą wystąpić niepożądane reakcje, takie jak: bóle i zawroty głowy, wysypka, problemy ze wzrokiem, bezsenność, częstoskurcz serca, utrata smaku etc. Produktu nie mogą spożywać dzieci, kobiety w ciąży i osoby chore na fenyloketonurię.
„Mam nadzieję, że znajdziecie wśród wyżej przedstawionych propozycji najzdrowszą alternatywę dla białych kryształków. Pamiętajmy, aby dzieciom podawać jak najmniejsze dawki cukru. Przyzwyczajajmy ich do zdrowych cukrów, bo – jak się okazuje – i słodkie może być zdrowe!” – mówi Justyna Pląskowska z Akademii Kulinarnej Whirlpool we Wrocławiu.
